A - ABDULVEHHAB GAZI KIMDIR?

Abdulvehhab Gazi Hazretleri, Sivas'ta, Kilavuz mahallesi üzerinde Akkaya ismindeki bir tepede kendisi ici yaptirilan türbesinde medfundur. Mahalli rivayete göre, Sahabidir. "Lä ilahe illallah Muhammedürrasulullah" yazilli olan Peygamberimizin sancagini, cihad icin hazirlanan ordunun önünde tasimistir. Peygamberimizin sancaktari, bayraktari olarak bilinir.

Yakin zamana kadar Sivas ve havalisinde cereyan eden bu olay, Abdulvehhab Gazi'nin Peygamberimizin bayraktari oldugu kanaatinin ne kadar yaygin oldugunu göstermesi bakimindan cok manidardir.

Yapilan dügkün merasimlerinde, oglan tarafi gelini almak icin baslarinda bayraktarlari bayragi cekmis bir halde kizin bulundugu köye veya mahalleye yaksirlar. Bunlari kiz tarafi karsilar. Kiz tarafinin bayraktari, oglan tarafinin bayraktarina söyle seslenir:

Kitap üstünde yazi,

Okurlar bazi bazi

Pirimiz ABDULVEHHAB GAZI

Verelim Muhammed'e selavat,

Sallü alü Muhammed

Herkes salavati serife getirir. Salavati serifeden sonra, oglan tarafmin bayragi elinde tasiyan bayraktari, kiz tarafinin bayraktarina:

Bayraktar bayragini, kaldir

Yönünü kibleye döndür

Pirine bir salavat gönder

Verelim Muhammed'e selavat,

Sallü ala Muhammed

Yine herkes salavati serife getirir. Ve kiz tarafinin bayraktari oglan tarafnin bayraktarina maniler seklinde bilmeceler sorar. Bilirse oglan tarafina gelini almalarl icin yol verilir. Bilinmezse bayraktar:

- Bildigimin alimiyim, bilmedigimin talibiyim. Ben haddimi bilirim. Cevabi bilmiyorum. Söz söyleyin ögrenelim der. Kiz tarafinin bayraktan cevap verir ve oglan tarafina yine yol verilir.

Burada oglan ve kiz tarafindan, bayragi tasiyanlarin birbirine "Pirine salavat (dualar) gönder, Pirimiz ABDULVEHHAB GAZI" demeleri dikkat cekicidir. Zira halkin inancina göre Abdulvehhab Gazi, Peygamberirnizin bayraktari sayilmakta ve bayraktarlarin piri kabul edilmektedir.

Rivayete göre Abdulvehhab Gazi cok uzun yasamistir. Abdulmelik bin Mervan zamaninda seraskerli'ge Sivas'a gelmis ve burada sehid düsmüstür. (I.Hakki UZUNCARSILI, Sivas Sehri)

Evliya Celebi'ye göre Hz. Peygambere asik olup, onun huzurunda müslüman olmus, Hz. Ali kemerini baglamis, debbaglarin piri olmustur.

Türbesindeki kabir tasinda su ifadeler vardir.

"Hüvelbäki, Ashabi Kiramdan Haza Merkadül Magfur merhum hazreti Abdülvehhab Gazi (R.A.) Ruhuna fatiha H. 113, M. 732"

Taberi Battal Gaziden bahsederken, onun bulundugu muharebelerden ikisi hakkinda malumat verir. Bu muharebelerden biri Hicri 113 tarihinde olmustur. Bu savasta Battal Gazi'nin silah arkdaslarindan Abdülvehhab bin Buht sehit düsmüstür. (Islam Ansiklopedisi)

Abdulvehhab Gazi'nin, Battal Gazi destanindaki kahramanlardan ve onun silah arkadaslarindan biri oldugunu kabul ederek, su bilgilere sahib oluruz:

a) Abdulviehhab Gazinin dogum tarihi belli degildir.

b) Babasi Buht'tur.

c) Hicri 113 tarihinde Sivas yakinlarinda ve Battal Gazi'nin de bulundugu bir savasta sehid düsmüs ve bugünkü bilinen yere defnedilmistir.

Abdulvehhab Gazi'nin menakibi (Hicrii 1100, Miladi 1688) senesinde ulemadan Sari Hatip Zade Ahmet Hamdi Efendi tarafindan nazmen kaleme alinmistir. (I.H. UZUNCARSILI)

1 - ABDULVEHHAB GAZI PEYGAMBERIMIZIN HUZURUNDA

Semsi Sivasi Hazretleri nakleder ki; Abdulvehhab Gazi, genclik cagina erismeinden itibaren Peygamberimizle beraber yapilan gazalara istirak etmis, daima O'nunla , sefere cikmistir. Seferlerde peygamberimiz ona tasimasi icin bayrak vermis ve:

Nice yerler gezesin, Allah sana uzun ömürler versin diye dua etmistir. Bu duanin bereketi üzerine Abdulvehhab Gazi cok uzun seneler yasamistir.

Bir gün iki cihan günesi, beseriyyet icabi kederlenir, mübarek yüzünde üzüntü alametleri görülür. Bu keder icerisinde etrafina toplanmis olan eshabina söyle der:

„Kim Allah tarafindan meydana gelen, gördügü tuhaf, acaib seylerden bahsetmek ister?"

Peygamberimizin bu talebi üzerine, Ashabdan Abdulvehhab Gazi kiyam eder, boyun büker ve utanarak söyle der:

„Ey Cihanin Fahri ....Ben nice yerler dolastim. Iran ikliminin cümlesini gördüm. Sehirlerini ve beldelerini seyrettim. Gördügüm bu yerler öyle güzel yerlerdi ki, Dünyada buralarin bir misli daha yoktu. Daglari agaclarla dolu idi. Bunlardan bir kismi da meyve agaci idi. Bag ve bahceleri de meyvelerle dolmustu. O yerin havasi cok hostu. Erkekleri Araba muhabbet eder, kadinlari ise gok güzeldi. Buralar ne kadar övülse, buna layiktir. Fakat bunlann bir kusuru vardi, o da, müslüman olmayislariydi, Ya Resulellah, nolaydi bu diyar bize müyesser olsaydi da, buralar, müslüman askerleriyle dolsaydi.

Abdulvehhab Gazinin bu sözleri üzerine peygamberimiz Allah'a dua etti ve:

„Ya Rabbi, bu diyari ümmetime nasib eyle" dedi.

Bu olay üzerine Cebrail (AS) gelerek peygamberimiz (SAV) efendimize:

„Ya Muhammed (SAV) Allah'in sana selami var. Bu Yerler senin ümmetine nasib olacak. Müslümanlar buralari fethedecektir. lkiyüz sene sonra senin neslinden adi CAFER olan bir yigit cikacak ve onun karargahi Malatya olacaktir. Allah yolunda Cihad edecek olan bu yigit cok yerleri fethedecektir."

Cebrail (AS)'in bu müjdesini peygamberimiz ashabina bildirdi. Ashab cok sevindi. Abdulvehhab Gazi söz alarak Peygamberimize:

„Ya Resulullah, acaba ashabdan bu zamana erisecek kimse olur mu?" dedi.

Bunun üzerine Cebrail (AS) Peygamberimize söyle buyurdu:

„Ya Muhammed (AS), sana bu soruyu soran o zamana erecektir. Sen Abdulvehhab Gaziye vasiyyet et. Emanet birak."